Vroeger namen tieners actief deel aan de samenleving, vandaag de dag lijkt het alsof ze alleen deel uitmaken van de zogenaamde ‘social media community’ 😉 Tieners zitten steeds meer vastgeklampt aan hun telefoon, i-pad, videogames, enzovoorts, alsof de echte wereld zich niet buiten, maar in die apparaten afspeelt.
Of we deze nieuwe manier van communiceren nou leuk vinden of niet, het maakt deel uit van deze tijd. Helaas brengt dit gevolgen met zich mee zoals bijvoorbeeld minder motivatie, luiheid, sociale hinder en minder verbeeldingskracht.
Maar hoe motiveer je tieners? En als tweede vraag: moet je ze nog wel motiveren?
Wat wij vaak zien, werkende met tieners en hun families, is dat ouders achterblijven op hun kinderen wat betreft de verandering die hun tieners doormaken. De manier waarop de ouder het kind tot de leeftijd van tien jaar heeft benaderd, zou moeten veranderen bij de overgang naar het elfde levensjaar. Op dat moment zou de ouder steeds meer een ‘coach’ moeten worden, een gids voor het kind.
We zijn nog steeds teveel gewend aan het opleggen van dingen aan onze kinderen, in plaats van dat we ze uitnodigen om zelf na te denken. Bijvoorbeeld nadenken om oplossingen te verzinnen of afspraken te maken die voor iedereen in huis werken, voor een constructieve samenleving.
En dat is precies de sleutel tot motivatie: als je zoon of dochter het met je eens is, en als jullie samen ‘regels’ opstellen, zal hij of zij zich ook verantwoordelijker voelen. Als volgende stap, na het opstellen van de regels, verwachten we van onze kinderen dat ze deze regels ook onthouden! En ik kan jullie iets verklappen: omgaan met emoties, leren plannen en verantwoordelijkheden nemen, zijn helaas geen vaardigheden die op school worden aangeleerd. Ouders zouden hun kinderen hier dus in moeten begeleiden.
En onthoud: tieners zijn gemotiveerder als ze samen met jou een plan hebben gemaakt. En aangezien dit nooit hun prioriteit zal hebben, is dit plan voor tieners niet altijd gemakkelijk te onthouden. Dit wil niet zeggen dat ze niet verantwoordelijk zijn, alleen dat je te maken hebt met tieners 😉
Wat kan je doen?
1. Een voorbeeld voor ze zijn!
Hoe lang zit jij op je telefoon? Als je kind je roept, wat doe je dan? Zet je je telefoon uit en luister je naar hem/haar? Of antwoord je terwijl je berichtjes in Whatsapp bekijkt? Als we over motivatie praten, zeggen tieners vaak: “Mijn ouders vinden het interessanter om op hun telefoon te zitten dan met mij te zijn”. Wees dus een voorbeeld voor ze.
2. Schenk aandacht aan je kind.
We zien vaak dat tieners zich niet meer ‘gesteund’ voelen door hun ouders, waardoor ze automatisch minder gemotiveerd zijn om dingen voor en met ze te doen. Ook al is je kind al iets ouder, soms heeft hij of zij dat beetje extra aandacht nodig.Wil je iets bereiken? Praat erover om samen tot afspraken te komen! Je kind is geen 9 jaar meer, hij of zij wil zich verantwoordelijk voelen, en jij moet hem/haar helpen om een plan met ‘taken’ of verantwoordelijkheden te maken, waarover jullie het allebei eens zijn.
3. Je kind moet een duidelijk doel hebben!
Wat valt er voor mij te winnen in dit alles? Dit lijkt op een reclametekst, maar tieners vragen zich dit af: “oké, mijn moeder wil dat ik dit doe… En wat valt er voor mij te winnen?” Dit hoeft niet per se om spullen of geld te gaan, maar je tiener moet begrijpen wat de gunstige uitkomsten voor hem/haar zijn als hij/zij iets doet. Wanneer je kind tiener is, hoef je bijvoorbeeld niet meer zijn of haar kamer op te ruimen. De hamvraag moet zijn: wat is het doel voor mijn kind? Wil ik dat mijn kind succesvol wordt, of dat hij/zij doet wat ik wil? Ouders zijn in feite meer geïnteresseerd in de resultaten op korte termijn dan die op de lange termijn. Je kind motiveren betekent dat je hem/haar dingen te doen geeft waar hij/zij het nut van inziet! Als je kind opgeruimd wil zijn, en schone kleren aan wil trekken, laat hem of haar dan alleen te werk gaan. Dus zelf schoonmaken, zelf opruimen… Als je kind ziet wat voor resultaat er behaald is na het gedane werk, zal hij/zij dit soort klusjes ook echt gaan doen.
4. Geef je kind bijvoorbeeld de verantwoordelijkheid
over een specifiek klusje in huis. Je kind wordt langzaamaan een volwassene, en dus wil hij/zij zich verantwoordelijk voelen. Het goede is dat als je hem of haar een verantwoordelijkheid geeft, en je kind deze verantwoordelijkheid uit luiheid niet neemt, hij/zij zichzelf tegenkomt. Dit geldt voor het huishouden maar ook voor huiswerk, proefwerken, enz. Het ‘aanleren’ van dingen werkt niet meer, je kind moet dingen gewoon zelf ondervinden, en zichzelf veel vragen stellen. En als je kind ‘faalt’ in een bepaalde verantwoordelijkheid, dan is het belangrijk hier samen over te praten om te kijken hoe je kind zich voelt bij deze ‘mislukking/les’ en welke oplossingen er te vinden zijn.
5. De dingen die je kind moet doen, moeten leuk blijven…
Ik weet dat het voor ons ook niet altijd leuk is, en dat we misschien niet eens de tijd hebben om te denken aan iets leuks, maar dit is wel belangrijk voor je kind. Als je kind op onderzoek uit mag, door bijvoorbeeld leerzame filmpjes op YouTube te kijken, probeer deze methode dan eens uit. Het is heel belangrijk om de ‘favoriete communicatiewijze’ van je kind te begrijpen. Dus is hij/zij kinesthetisch, visueel of auditief ingesteld? Als je dit weet, kun je je kind ‘klusjes’ geven waarbij hij/zij middelen en instrumenten kan gebruiken die hij/zij interessant en motiverend vindt. Huiswerk bijvoorbeeld, kan je op verschillende manieren maken. Als je kind visueel is ingesteld, kan je hem/haar een documentaire laten kijken in plaats van een boek te laten lezen. Zo leert je kind sneller en is hij/zij gemotiveerder, omdat hij/zij het leren dan leuk vindt.
6. Gebruik humor en toon sympathie
Wanneer je je kind herinnert aan de samen opgestelde afspraken. Probeer hem/haar niet te dwingen de dingen te onthouden die hij/zij moet doen. Het is niet goed om je kind als een onverantwoordelijk persoon te behandelen en steeds zijn/haar fouten aangeven versterkt jullie band niet. 😉
7. Juich zijn/haar successen toe.
Dit klinkt een beetje afgezaagd, maar toch wordt de gedachte achter deze zin vaak vergeten omdat we te druk zijn met het denken aan de dingen die hij/zij (nog) moet doen.
8. En geef nooit op…
Zoals wij ook weleens off-days hebben, dagen waarin niets goed lijkt te gaan, zo heeft je kind die ook en misschien nog wel vaker dan jij. Ze moeten zichzelf gaan begrijpen, zichzelf leren kennen en zichzelf ontwikkelen… Dit is helemaal geen makkelijke opgave, en in het proces worden ze vaak snel afgeleid door het negatieve gevoel dat ze gefaald hebben. De steun van een ouder is daarom echt heel belangrijk. Dit betekent niet dat je altijd zijn/haar handje vast hoeft te houden, maar dat je er moet zijn wanneer je kind je nodig heeft.
