Welke ouder wil er nu geen goede relatie met zijn tiener thuis? Toch hoor je vaak van ouders: “mijn zoon liegt tegen me, mijn dochter houdt dingen achter”. Dit is natuurlijk vervelend, want elkaar vertrouwen is erg belangrijk in een familie. Waarom liegt je kind tegen je?  En hoe kun je je kind weer vertrouwen en kalm blijven als hij blijft liegen?

In dit artikel krijg je 8 tips om om te gaan met tieners die liegen.

Wanneer je kind gaat puberen gebeurt er veel in zijn omgeving en in zijn hoofd. Hij wil dingen ontdekken, grenzen opzoeken en daarbij komt ook dat hij/zij tegen zijn ouders ingaat om andere manieren van doen te ervaren. Wat bedoelen we daar mee? Hij komt bij andere huizen over de vloer en ziet hoe dingen ook op een andere manier kunnen gaan. Dit opent het denken van je kind op nieuwe vlakken. Hij beseft bijvoorbeeld dat zijn huisregels niet voor elk huis gelden en dit moet dan ook door hem verwerkt worden. Het is dan ook geen slecht teken, maar juist een teken dat je kind op weg is naar volwassenheid.
Als we het hebben over liegen kun je er wel wat aan doen. Aangezien wij als ouders niet altijd gelijk hebben en elke dag kunnen groeien in ons ouderschap is de eerste vraag die wij onszelf kunnen stellen:

• In hoeverre lieg jij zelf weleens? Wellicht niet naar je kind toe, maar naar vrienden, school, collega’s of op andere gebieden? We hebben het vaak niet door maar een leugentje om bestwil gebeurt bij iedereen…ga je zelf daarin weleens te ver? Geef jij het goede voorbeeld?

Dit gezegd hebben, laten we gaan kijken wat de verschillende redenen zijn waarom je kind liegt en hoe je daarmee om kunt gaan (of juist niet)?

1. Als ze iets “fout” hebben gedaan kan het zijn dat ze het je niet willen vertellen, omdat ze bang zijn dat je boos wordt of hen afkeurt!

Wat kun jij doen?
Praat met je kind zonder advies te geven, luister zonder te antwoorden, maar om te begrijpen wat er is gebeurd. Vraag niet aan je kind WAAROM hij/zij heeft gelogen maar WAT hij/zij ermee wilde bereiken. Door het op die manier te vragen krijg je een open conversatie en zal hij niet gelijk dichtslaat.

2. Ben jij te streng of zijn je regels ouderwets?

Dat is een interessante vraag, waar liggen jullie familiewaardes? Wat zijn de regels in huis? Zijn ze nog toe te passen op je tiener of kun je sommige regels beter aanpassen naar zijn leeftijd en deze tijd? Vaak horen wij van kinderen: “mijn ouders leven nog in de prehistorie, al mijn vrienden mogen later thuiskomen!”  En natuurlijk wordt dit ook wel eens overdreven, maar het is belangrijk om mee te gaan met de tijd. In onze generatie gingen de dingen anders. Blijf groeien en onderzoeken als ouders van nu. Wat is normaal? Wat kan simpeler? Praat met andere ouders hierover. Stel met je kind een “contract” op en leer hem onderhandelen. Laat hem beredeneren over wat hij voorstelt, wat jullie voorstellen en zoek een middenweg.

Dit klinkt misschien heel raar, maar op deze manier bereidt je hem ook voor op de toekomst waarin hij ook met argumenten moet komen om bepaalde keuzes te onderbouwen. Ook voelt hij zich hierdoor gelijkwaardig, wat hem goed zal doen aan zijn eigenwaarde. Tieners hebben dit nodig in hun ontwikkeling. Een simpele: “nee, want wij zijn je ouders” is niet verstandig. Het zal namelijk een onderdanig patroon bij hem ontwikkelen waarin hij naar mensen kan gaan luisteren, zonder dat zij met goede argumenten komen. Een tiener heeft dan ook de ruimte nodig om een oprecht gesprek met ouders te hebben. Een simpele nee werkt averechts.

3. Ze liegen tegen hun vrienden

Dit is in de puberteit heel normaal en komt ook voor als ze kleiner zijn. Het opscheppen over dingen/prestaties is normaal. Het is voor hen een maatstaaf waaraan ze hun zelfvertrouwen afmeten. Tijdens de pubertijd is het belangrijk om erbij te horen, een groep te volgen of de leider te zijn van een groep. Je kan als ouder hier niet veel aan doen, behalve aan te geven (als je het gehoord hebt en de vrienden zijn weg) hoe belangrijk het in vriendschap is dat je jezelf kunt zijn, omdat anders de vriendschap gebaseerd op een masker.

4. Ze liegen om aandacht te krijgen

Wat kun je doen als ouder wanneer je kind liegt om aandacht te krijgen. Vaak hebben we als ouders niet door wat er gebeurt in het hoofd van ons kind. Krijgt hij genoeg aandacht? Is er iets anders aan de hand? Wij Nederlanders zijn nuchtere personen wat prima, behalve wanneer we “hun problemen” niet serieus genoeg nemen. Hun manier van denken en hun onzekerheden zijn voor je kind een GROOT probleem op deze leeftijd. Je hoeft er niet naast te gaan zitten met medelijden, maar wel voor hem te zijn zonder dat je aangeeft: “het is niks lieverd, dit is toch geen probleem?”  Wat je namelijk doet met deze aanpak is je kind van je afzetten. Hij voelt zicht niet begrepen en zal zich op langer termijn van je afsluiten en niet met je willen praten. Hij voelt zich namelijk niet serieus genomen.

5. Ze verbergen iets belangrijks achter de leugen

Ontdek wat het is en hoe je kan helpen. Kom nooit met advies als daar niet om gevraagd wordt. Vraag hem wel wat hij ervan vindt en hoe er anders mee om kan gaan. Als het iets serieus is in jullie gezin, praat erover, ouders verbergen wel vaker dingen omdat ze denken dat hun kind te jong is om erover mee te praten en/of willen ze hun kinderen geen pijn doen. Echter, jongeren horen, observeren en zien meer dan je denkt. Het punt is, als je niet eerlijk bent naar ze, dat ze hun eigen “waarheid” gaan creëren i.p.v. DE waarheid en dit kunnen onnodige conflicten veroorzaken in het gezin.

6. Neem je kind niet in de maling

Vaak weten we al wat er aan de hand is, misschien heeft de school ons al gebeld etc. Belangrijk is dat je niet je kind in de maling neemt of vragen stelt waardoor je hem in de val lokt om te kijken of hij nog een keer liegt. Hier schaadt je het vertrouwen en dit werkt averechts waardoor hij alleen nog meer dingen achter zich zal houden voor je in een volgend gesprek. Wees eerlijk als je wilt dat jouw kind eerlijk is tegen jou.

7. Noem je kind geen leugenaar

Wat er gebeurt als je je kind een etiket geeft, zoals leugenaar, is dat hij hiermee rondloopt en zich ook zo gaat gedragen. Hij wil helemaal geen leugenaar zijn, maar doet het omdat hij niet om weet te gaan met de situatie! Je kan wel de leugen benoemen en kijken wat jullie ermee kunnen doen en het dan verder zo laten. Als je kind normaalgesproken eerlijk is, maar liegt over specifieke dingen zoals bijvoorbeeld over school, dan is er wellicht wat gebeurt waar naar gekeken moet worden. Het is goed om een specifiek geval goed te bekijken en boven water te krijgen zodat het negatieve patroon wat hieruitvoort is gekomen zich niet kan door ontwikkelen op andere gebieden.

8. Consequenties? Jazeker!

Begin eerst met praten, zoek samen naar een oplossing en geef een consequentie die past bij de leugen.
Het heeft geen zin om een consequentie te geven waar je kind niks van leert, zoals dingen af pakken die niks met de leugen en/of het probleem te maken hebben. Tieners hebben regels nodig en consequenties net zoals dat zou gebeuren in de “grote mensen wereld” maar wel op een redelijke manier waar het geen macht spel wordt maar een onderhandeling zodat je kind blijft leren van de fouten die hij heeft gemaakt. Hij moet zich thuis veilig blijven voelen, want dat is uiteindelijk een van de belangrijkste dingen in de puberteit. Het altijd kunnen en mogen thuis komen ook al hebben ze iets gedaan wat niet ok is.
Houd je kind van uitdagingen? Laat hem of haar dan eens mee doen aan één van onze kampen! Hierin leert hij beter om te gaan met zijn emoties en bouwt hij aan zijn eigenwaarden. Bekijk hier de zomerkampen!