In een eerder artikel schreven wij over de 2 (hoofd) oorzaken van boosheid bij kinderen. Leer met dit artikel in 5 stappen de boosheid van je kind (8+ jaar) aan te pakken.

Stap 1: Leer de boosheid te herkennen

Leer in een zo vroeg mogelijk stadium de boosheid van je kind te herkennen. Des te eerder je er bij bent des te minder ver het hoeft op te lopen. Bij de herkenning van de boosheid gaat het er niet alleen om dat jij die boosheid herkent, maar ook dat je kind weet dat jij dit weet/denkt. Besef dat je het mis kan hebben. Doe dus niet alsof je denkt te weten welke emotie je kind ervaart, maar geef uiting aan wat jij denkt te herkennen.
Praktisch ziet dat er zo uit: “Hoe voel je je?” Wanneer geen antwoord. “Ik heb het gevoel dat je … (boos) bent. Klopt dat?”

Stap 2: Respecteer de boosheid van je kind (het mag er zijn)

Wanneer je kind niet toegeeft dat hij boos is:

• Zegt je kind dat hij niet boos is, ook al ben je er vrij zeker van dat hij boos is, laat het gaan. Het is niet jouw taak om je kind te beleren dat hij boos is. Je kind moet dit ontdekken. Dit ontdekken lukt niet wanneer je er “iets op legt” (het label: jij bent boos), maar juist wanneer hij er “iets af kan halen” en ont-dekt dat hij boos is.

Hoe lang duurt het bij jou totdat je toegeeft dat je boos bent over iets dat is gebeurt? Kun je daar direct kwetsbaar over zijn of heeft dit even tijd nodig? Geef je kind de tijd die hij nodig heeft om het ZELF te ontdekken. Wanneer je kind niet weet wat boosheid is, kun je hem op een ander moment wel uitleggen wat boosheid is.
Wanneer het kind toegeeft dat hij boos is, dan is het belangrijk om dat te respecteren.

• Stel hem gerust en ruim schaamte uit de weg (geef voorbeelden van je eigen boosheid)

Stap 3: Leer de boosheid van je kind te begrijpen

• Vraag hem meer te vertellen over zijn boosheid.  Veeg het niet weg en blijf doorvragen totdat je het echt begrijpt. Geef je kind hiervoor net zo veel tijd als hij nodig heeft. Dit kan ook in fases gaan van enkele uren of dagen.

Stap 4: Leer je kind zijn boosheid te uiten

1. Ruimte geven om te uiten: Doordat jij blijft door vragen totdat jij het begrijpt geef jij je kind de kans woorden te vinden waarmee hij zijn boosheid kan uiten.
2. Grenzen behouden: Het is belangrijk dat je je kind in zijn boosheid geen dingen gaat toezeggen of geven om zijn boosheid te verzachten. Wanneer je dit wel doet, geef je je kind juist het signaal dat de boosheid een middel is om iets te krijgen. Dit wil je juist niet communiceren. Behoud dus de grenzen die je eerder hebt gesteld, totdat de boosheid is geverbaliseerd.
3. Leer je kind zich verbaal te uiten: Door “het begrijpen van hem” invloed op jou te laten hebben i.p.v. zijn boosheid, stimuleer je hem juist zijn boosheid te verbaliseren en ventileren.

Stap 5: Leer je kind zijn boosheid ten goede te benutten

Er zijn twee soorten emoties, namelijk: actieve en passieve. Boosheid is de emotie die hoort bij de actieve emoties. Het is om die reden een krachtige emotie, die wanneer hij constructief gebruikt wordt, heel nuttig kan zijn. Begeleid je kind dan ook in het op een constructieve manier benutten van zijn boosheid

1. Oplossing: Laat je kind een oplossing bedenken waarmee hij zich goed gaat voelen en ook goed is voor zijn omgeving. Lukt dit hem niet, ga dan door met de volgende punten. (Geef geen oplossingen, meningen en ga er ook niet tegen in!)
2. Geef voorbeelden: Hoe je boosheid negatief of juist constructief kunt gebruiken.
3. Laat hem begrijpen: Dat wanneer hij gaat doen wat de ander hem aan deed hij de persoon wordt die hem zo pijn heeft gedaan. Wil hij dat?
4. Grenzen: Maak hem bewust van de grenzen die er zijn. Hij heeft geen controle over wat mensen doen, maar kan wel zelf anders gaan handelen.

Wat nodig is van een ouder

• Compassie & begrip
• Eigen grenzen helder aangeven en bewaren
• Acceptatie van zijn boosheid (neem het serieus)
• Luister zonder oordeel

Extra tip:

• Geef het juiste voorbeeld: Geef uiting aan je eigen boosheid in het bijzijn van je kind
• Bespreek met je partner hoe jullie nu omgaan met boosheid en hoe dat wellicht anders/beter kan.
• Is de boosheid van je kind met jou te maken? Kijk dan of jij eerlijk bent geweest naar je kind. Als dat niet zo is, kom daar dan op terug, geef je vergissing toe en bespreek met hem een oplossing voor dit probleem.

Wat geen kwaad kan

Boksbal geven om zijn boosheid te uiten of als het kind klein is een kussen en doe het samen. Het kan zijn dat de emotie hierdoor tijdelijk weg is, en het kan daarom ook geen kwaad. Echter wordt er niet gebouwd aan een constructieve langdurige oplossing van zijn boosheid. Beter is het daarom om de boosheid te leren verbaliseren. Of wellicht te combineren met elkaar.

Wat werkt averechts?

• Oplossingen en adviezen geven voordat alle boosheid geuit is.
• De boosheid als ten onrechte beschouwen
• Je macht misbruiken
• Terug schreeuwen of fysiek geweld gebruiken
• Boos worden van zijn boosheid en je kind de schuld er van geven
• Negeren van zijn boosheid
• Je gelijk willen halen: “Ja, maar jij …”